NotaT5 Bab2

BAB 2 : NASIONALISME DI MALAYSIA SEHINGGA

PERANG DUNIA KEDUA

a) Faktor-faktor pemangkin nasionalisme di Tanah Melayu sehingga Perang Dunia

Kedua.

Pengenalan Sistem politik Barat dan memusnahkan sistem politik tempatan :

• British meletakkan seorang Residen

• Residen mengambil alih pentadbiran negeri daripada pembesar tempatan

• Pembesar diberikan pencen

• Pembesar digantikan dengan oleh pegawai British

• Kesannya perubahan ini menjatuhkan maruah orang tempatan /mencabar sistem

tempatan/amalan tradisi

• Keadaan ini telah membangkitkan kebencian penduduk terhadap British

Perkembangan sistem pendidikan :

• Melahirkan golongan intelek Melayu yang mampu berfikir tentang kemajuan bangsa

• Menggunakan idea baru untuk memajukan diri dan menolak penjajahan British

• Mereka menyedari perlunya sumbangan tenaga dan fikiran mereka untuk menyedarkan

bangsa Melayu

• Mereka menggunakan idea baru untuk memajukan diri dan menolak penjajahan

Dasar British dalam sistem pentadbiran:

• Menggalakkan sesiapa sahaja datang ke Tanah Melayu

• Untuk melabur, berniaga, berdagang, bekerja dan menetap di Tanah Melayu

• Ramai orang asing telah datang ke Tanah Melayu dan menetap di sini

• Kemasukan orang asing yang berterusan telah meningkatkan jumlah imigran di Tanah

Melayu

• Ini menimbulkan persaingan kepada penduduk tempatan

• Orang asing menguasai bidang perlombongan, perladangan getah dan perniagaan.

• Orang Melayu kekal dengan pertanian padi yang tidak dimajukan oleh British

• British membuka bandar baru sebagai pusat pentadbiran

• Orang Melayu tetap tinggal di kampung-kampung dengan segala kekurangan

• Kemajuan ekonomi seperti perniagaan/prasarana / elektrik / perkhidmatan

pos/telefon/sekolah/hospital

• Telah meningkatkan taraf hidup di bandar

• Keadaan ini menjarakkan lagi jurang taraf hidup antara orang tempatan di luar bandar

dengan imigran lain di bandar

• Dasar British telah memundurkan lagi taraf hidup orang Melayu

• Golongan intelek Melayu menjadikannya sebagai isu gerakan nasionalisme

Pendudukan Jepun menjadi pemangkin terhadap gerakan nasionalisme.

• konsep Kawasan Kesemakmuran Asia telah menekankan kebebasan negara negara Asia

• Untuk menentukan kemajuan masing-masing dan meningkatkan persaudaraan dalam

kalangan negara tersebut

• Jepun menggalakkan orang tempatan bekerjasama/berjanji untuk memerdekakan Tanah

Melayu

• Kesengsaraan hidup akibat kekurangan makanan/ubat-ubatan /kekejaman pentadbiran

Jepun menyebabkan penduduk Tanah Melayu membenci penjajahan oleh kuasa Barat

atau Timur

• Semua penjajah tetap zalim/menekan kehidupan orang tempatan

• Kesannya, apabila British memperkenalkan Malayan Union tahun 1946, orang Melayu

menentang

• Mereka tidak mahu dijajah oleh sesiapa pun

Penguasaan Parti Komunis Malaya selama 14 hari tahun 1945 membangkitkan semangat

menentang penjajah:

• PKM menguasai balai-balai polis dan memerintah dengan kejam

• Mereka membunuh dan menangkap sesiapa sahaja yang dianggap penyokong Jepun

• Gerakan ini mencetuskan konflik perkauman

• Banyak orang Melayu terbunuh/rumah dibakar oleh anggota PKM

• Dibalas oleh orang Melayu di Perak/Johor Sembilan/Pahang

Kemunculan mesin cetak:

• Memberikan kesan kepada penyebaran ilmu pengetahuan

• Mendorong kepada penentangan terhadap British

• Melalui buku, akhbar, majalah, kitab agama dan lain-lain, idea menentang penjajah

dapat disebarkan

Gerakan Pan-Islamisme Sedunia memberi kesan terhadap kesedaran semangat

kebangsaan:

• Merupakan gerakan intelektual Islam seluruh dunia untuk membangkitkan pemahaman

yang lebih progresif terhadap Islam

• Bertujuan untuk menentang penjajahan Barat ke atas negara-negara Islam

• Gerakan reformis oleh Syed Muhammad Abduh, pensyarah di Universiti al-Azhar,

Mesir telah tersebar luas

• Dalam tulisannya, beliau memberikan kupasan bahawa Islam ialah cara hidup yang

menekankan kepentingan dunia dan akhirat

• Islam juga mendorong umatnya menuju kejayaan

• Tulisannya disebarkan dalam majalah al-Manar

• Gerakan Wahabi yang berlaku di Arab Saudi juga mendesak matlamat yang sama

Kesedaran Politik Serantau:

• Indonesia yang rapat dengan Tanah Melayu(geografi) dan budaya telah mempengaruhi

gerakan nasionalisme di Tanah Melayu

• Kesedaran politik dan pendidikan Indonesia yang lebih matang telah melahirkan ramai

golongan intelektual

• Penulis yang hebat telah menghasilkan karya yang menjadi bacaan masyarakat di Tanah

Melayu

• Idea kebebasan politik dan penentangan terhadap penjajahan telah tersebar luas dan

dihayati oleh penduduk tempatan

• Kemasukan orang Indonesia ke Tanah Melayu memudahkan penerimaan unsur kegiatan

nasionalisme Indonesia di Tanah Melayu

GERAKAN ISLAH DI TANAH MELAYU

Maksud Gerakan Islah:

• Gerakan Islah adalah satu gerakan pemulihan yang berusaha membetulkan pandangan

masyarakat Melayu terhadap Islam.

• Ia bertujuan untuk memajukan umat Islam berdasarkan ajaran al-Quran dan Hadis.

• dipimpin oleh Kaum Muda setelah tamat belajar di Universiti al-Azhar di Mesir

Tokoh-tokoh /pelopor:

• Sheikh Tahir Jalaludin

• Syed Syeikh al-Hadi

• Dr. Burhanuddin al-Helmy

Matlamat / tujuan / isu:

• menyampaikan idea mereka demi kemajuan umat Islam selaras dengan kemajuan dunia

pada waktu itu.

• Memajukan ekonomi, pendidikan, politik dan sosial orang Melayu.

• Menyematkan sikap mengkritik penjajah ke dalam fikiran orang Melayu

• Mengkritik raja yang tidak berperanan dalam memajukan orang Melayu.

• Mengkritik pembesar Melayu yang tidak berperanan dalam memajukan orang Melayu.

Akhbar/ Majalah:

• Al-Imam

• Neracha

• Edaran Zaman

• Pengasuh

• Saudara

Tokoh-tokoh:

Sheikh Tahir Jalaluddin:

• Tokoh gerakan Kaum Muda.

• merupakan seorang tokoh yang menjadi pendukung kepada akhbar al-Imam

• menulis dalam majalah al-Manar.

Syed Syeikh al-Hadi:

• tokoh gerakan Kaum Muda

• menubuhkan Jelutung Press

• menerbitkan majalah Saudara.

• mendirikan madrasah al-Masyhor di Pulau Pinang

• mengarang Novel Hikayat Faridah Hanum.

Halangan/Tentangan:

• Perjuangan Kaum Muda ini telah ditentang oleh Kaum Tua yang terdiri daripada

golongan alim ulama dan telah lama menguasai masyarakat dengan fahaman lama

mereka.

• Bagi mereka Islam itu hanyalah akhirat dan fardu ain semata-mata sehingga sukar untuk

Kaum Muda mempengaruhi masyarakat Melayu megenai ajaran Islam yang sebenarnya.

• Gerakan gologan Kaum Muda ini tidak dapat bergerak dengan baik di negeri-negeri

Melayu kerana terdapat beberapa undang-undang yang menghalang pengaruh Kaum

Muda.

• Undang-undang tersebut tidak membenarkan sebarang kegiatan dakwah Islam

dilakukan tanpa kebenaran Sultan.

• Risalah dan Buku karya tokoh-tokoh Kaum Muda juga dilarang di bawa masuk ke

negeri-negeri Melayu.

• Tekanan British dan Kaum Tua tidak dapat menghalang sepenuhnya Gerakan Islah

dalam masyarakat Melayu, terutamanya dalam bentuk pendidikan.

Sumbangan:

• Beberapa buah madrasah telah ditubuhkan oleh kaum Muda yang menjalankan sistem

pendidikan Islam.

• Pendidikan tersebut meliputi pendidikan untuk dunia dan akhirat seperti fardu ain, ilmu

hisab dan bahasa Inggeris.

• Kaum perempuan juga diberi peluang untuk mendapatkan pendidikan.

Akhbar, Majalah Dan Novel ; Penggerak Kesedaran Kebangsaan:

• Akhbar, majalah dan Novel memainkan peranan yang penting dalam melahirkan

semangat kebangsaan di Tanah Melayu.

• Salah seorang penulis terkenal pada tahun 1920-an ialah Zainal Abidin bin Ahmad (

Zaa’ba ) yang merupakan seorang tokoh bahasa, pemikir dan cendekiawan ulung Melayu.

• Antara karya yang terkenal yang dihasilkan oleh Za’ab ialah Ilmu Mengarang Melayu

dan Pelita Bahasa Melayu.

• Pada tahun-tahun 1930-an muncul pula tokoh-tokoh seperti Dato’ Onn Ja’afar dan

Abdul Rahim kajai.

• Tulisan mereka telah membangkitkan kesedaran untuk memajukan diri dan bersatu

padu, di samping mengkritik dasar-dasar British yang menekan orang Melayu.

• Akhbar, majalah dan novel yang dihasilkan pada ketika itu ialah untuk menyedarkan

dan seterusnya memajukan bangsa Melayu.

Akhbar:

• Warta Melayu

• Lembaga Malaya

• Majlis Utusan Melayu

• Warta Negara

• Fajar Sarawak

Akhbar dan Isu yang dibangkitkan

Sosial/Pendidikan:

• Memajukan pendidikan tinggi orang Melayu.

• Menggalakkan pendidikan untuk anak perempuan

• Menyeru orang Melayu supaya meninggalkan sikap negative seperti memilih kerja dan

tidak mahu berusaha

• Menggalakkan tabungan di kalangan orang Melayu untuk pendidikan anak-anak.

• Mementingkan kemahiran tradisional orang Melayu seperti pertukangan dan kerja

tangan

• Mementingkan pendidikan bahasa Inggeris untuk kemajuan orang Melayu

• Meminta taraf sekolah Melayu dibaiki dengan memberikannya nilai ekonomi

• Memartabatkan bahasa Melayu sebagai bahasa rasmi dalam pentadbiran British.

• Mengekalkan nilai-nilai baik masyarakat Melayu

Aspek ekonomi:

• Kurangkan kemasukan pedagang luar yang mengancam ekonomi tempatan

• Galakkan orang Melayu terlibat dalam aktiviti ekonomi

• Melarang orang Melayu daripada menjual tanah mereka

• Menyeru orang Melayu supaya berjimat cermat

• Meminta British mengadakan kampong Khas orang Melayu di Kuala Lumpur

• Manakala isu-isu yang dibangkitkan oleh akhbar dari aspek politik ialah

• Mengkritk British kerana mengurangkan kuasa Raja-Raja Melayu

• Mengkritik para pembesar dan raja-raja Melayu kerana tidak melaksanakan – kemajuan

kepada masyarakat Melayu

• Menolak dasar pilih kasih British dalam pentadbiran kerajaan.

• Menuntut diadakan Malay Administrative ( M.A.S) untuk melindungi orang – Melayu

dalam perkhidmatan kerajaan.

• Menyeru orang Melayu di seluruh Tanah Melayu supaya bersatu dalam sebuah –

pertubuhan kebangsaan

• Menentang tuntutan orang luar terhadap politik tempatan

Majalah

Pengasuh:

• Majalah pengasuh ini telah membangkitkan isu berikut,

• Membincangkan soal pentafsiran Islam yang progresif bagi kemajuan ummah

• Menggalakkan pendidikan dikalangan orang Melayu

• Memperluaskan ilmu dalam semua bidang

• Memberikan pentafsiran kepada persoalan orang Islam

• Menggesa orang Melayu menjauhkan diri daripada sifat buruk

Guru:

• Pada tahun 19 24, Majalah Guru telah diterbitkan dan pengarangnya terdiri daripada

Muhamad Dato’ Muda Linggi, Yusuf Ahmad dan Mohd Sidin Rashid.

• Antara isu-isu yang dibangkitkan oleh Majalah Guru ialah ;

• Memberikan pendidikan yang secukupnya kepada anak-anak Melayu

• Menyeru perpaduan di kalangan orang Melayu.

• Meniupkan semangat Cinta Negara dan menentang penjajahan

• Membaiki taraf hidup orang Melayu

• Memajukan bahasa dan sastera Melayu

• Menggalakkan perpaduan di kalangan guru sebagai pemimpin bahasa.

• Pada tahun 1930, Majalah Bulan Melayu telah diterbitkan oleh Zainon Sulaiman.

• Majalah Bulan Melayu ini telah membincangkan isu-isu berikut:

• Menggalakkan perpaduan di kalangan guru perempuan Melayu Johor.

• Menggalakkan wanita mendapat pendidikan untuk kemajuan diri

• Mendorong wanita menjaga kesopanan dengan nilai-nilai Islam dan budaya Timur

• Menggalakkan wanita menjadi obor untuk memajukan bangsa.

Novel:

• Novel-novel yang banyak menyempaikan mesej-mesej kesedaran bangsa ialah :

• Keris Melaka yang dikarang oleh Ahmad Bakhtiar

• Anak Mat Lela Gila oleh Ishak Haji Muhammad

• Putera Gunung Tahan oleh Ishak Haji Muhammad

• Melor Kuala Lumpur oleh Harun Aminurrashid

Keris Melaka Ahmad Bakhtiar:

• Semangat perjuangan menentang penjajah Barat

• Sumbangan tokoh-tokoh Kesultanan Melayu Melaka seperti Hang Tuah

• Gunakan Sejarah sebagai ispirasi dan pedoman untuk mendorong semangat perjuangan

bangsa bagi generasi muda

Anak Mat Lela Gila- Ishak Haji Muhammad:

• Semangat anak muda menentang penjajah

• Hargai warisan bangsa

• Semangat cintakan tanah air

• Maruah bangsa lebih berharga daripada kesenangan

Melor Kuala Lumpur- Harun Aminurrashid:

• Emansipasi wanita

• Kepentingan pendidikan moden di kalangan wanita Melayu

• Membuang pandangan negative yang boleh menghalang kemajuan bangsa

Persatuan Sahabat Pena Malaya ( PASPAM ):

• Persatuan Sahabat Pena Malaya ( Paspam ) telah ditubuhkan pada 7 April 1934,

bertujuan untuk membaiki kedudukan ekonomi dan sosial orang Melayu.

• Paspam ialah sebuah bertubuhan yang berlandaskan sastera, tetapi ia cuba

menyatupadukan orang Melayu, Sabah dan Sarawak.

• Persatuan ini telah dipimpin oleh cendekiawan Pulau Pinang seperti S.M Zainal Abidin

B.A

• Melalui pertubuhan ini orang Melayu dapat berkenal-kenalan dan bertukar-tukar

pendapat bagi memajukan diri dan bangsa.

• Ia juga dapat menggalakkan perpaduan dan persaudaraan di kalangan orang Melayu di

seluruh Semanjung Tanah Melayu.

• Paspam telah mendapat sambutan yang hangat kerana organisasinya adalah lebih kemas

dan mempunyai perlembagaannya sendiri.

• Paspam adalah merupakan asas kepada kesedaran perpaduan Melayu.

Kesatuan Melayu Muda ( KMM ):

• KMM dipimpin oleh Ibrahim Haji Yaakob bersifat politik

• Bersifat radikal dan anti-penjajah British

• Keanggotaan terdiri daripada lepasan MPSI Tanjung Malim,Perak

• Menggalakkan pepaduan di kalangan pemuda melayu

• Meningkatkan tahap pendidikan orang melayu

• Semasa pendudukan Jepun KMM telah bekerjasama dengan Jepun untuk menghalau

British dari Tanah Melayu

• KMM menjadi alat propaganda Jepun dengan membeli akhbar Warta Malaya

• Ahli KMM telah mengelilingi Tanah Melayu untuk mendapatkan sokongan KMM telah

menubuhkan cawangannya di Maahad Ihya Assyariff di Gunung Semanggol untuk

melatih kader-kader yang dikenali tentera semut